Świadczenie wspierające dla osób niepełnosprawnych wymagających pomocy
Świadczenie wspierające stanowi znaczący element systemu opieki społecznej, oferując dopasowaną pomoc finansową dorosłym osobom z niepełnosprawnościami. Wprowadzone zmiany prawne mają na celu dostosowanie poziomu wsparcia do indywidualnych potrzeb ludzi, zapewniając tym samym lepszą jakość życia i większą samodzielność.
W ramach nowych regulacji każda osoba uprawniona do świadczenia otrzyma wsparcie dostosowane do oceny jej stanu zdrowia i samodzielności.
Artykuł ten powinien posłużyć, jako przewodnik po kluczowych informacjach dotyczących realizacji tego wsparcia, kwalifikacji do niego oraz wpływu, jaki wywrze na życie osób niepełnosprawnych i ich opiekunów.
Jak działa wsparcie finansowe dla osób z niepełnosprawnościami?
Świadczenie wspierające stanowi nowy rodzaj pomocy finansowej skierowanej do osób dorosłych z niepełnosprawnościami, które są zależne od wsparcia innych osób w codziennym życiu. Pomoc ta jest dostępna dla tych, którzy przekroczyli 18 rok życia.
W zależności od stopnia zależności, wyrażonego w punktach na skali do 100, osoby te mogą ubiegać się o różne poziomy wsparcia:
- I poziom: dla osób z 95–100 punktów,
- II poziom: od 90 do 94 punktów,
- III poziom: od 85 do 89 punktów,
- IV poziom: od 80 do 84 punktów,
- V poziom: od 75 do 79 punktów,
- VI poziom: od 70 do 74 punktów.
Podstawą do otrzymania wsparcia jest oficjalne orzeczenie, które ocenia Twoje codzienne funkcjonowanie oraz zdolność do samodzielnego wykonywania podstawowych czynności życiowych. Orzeczenie to określa poziom potrzeby wsparcia.
Szczególnie istotnym aspektem tej pomocy jest jej bezwarunkowość . Nie ma tu znaczenia m.in. dochód na członka rodziny, aktywność zawodowa czy inne świadczenia, które już pobierasz. Świadczenie wspierające jest przyznawane Tobie bezpośrednio, zwiększając Twoją autonomię i umożliwiając samodzielne decyzje o sposobach wykorzystania otrzymanych środków.
Kluczowe jest to, że ta forma wsparcia kładzie nacisk na respektowanie prawa do samostanowienia i niezależności życiowej.
Wprowadzenie tej formy wsparcia jest krokiem w stronę docenienia godności i indywidualnych potrzeb osób z niepełnosprawnościami, jak również odpowiedzią na ich oczekiwania dotyczące poprawy jakości życia oraz wzrostu niezależności.
Pomoc dla osób niepełnosprawnych — procedury i kryteria świadczenia wspierającego
W Polsce, by móc skorzystać z nowo wprowadzonego wsparcia finansowego dla osób z niepełnosprawnościami, musisz spełnić pewne warunki. Ustalenie twojego indywidualnego poziomu potrzeby wsparcia jest kluczowe dla rozpoczęcia procesu.
Wniosek o wsparcie możesz złożyć po uzyskaniu specjalnego orzeczenia funkcjonalnego, które ocenia twoje możliwości i ograniczenia. Orzeczenie poziomu potrzeby wsparcia wydają Wojewódzkie Zespoły do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, składające się z ekspertów, którzy dokładnie analizują twoją sytuację.
Wniosek o ustalenie potrzeby wsparcia powinieneś skierować do odpowiedniego wojewódzkiego zespołu. Formularz tego wniosku jest dostępny do pobrania z oficjalnych stron lub do wypełnienia w postaci elektronicznej.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) jest zaś instytucją, która zajmuje się przyjmowaniem wniosków o świadczenie wspierające oraz ich weryfikacją.
Aby usprawnić cały proces:
- Uzupełnij kwestionariusz samooceny — pomoże to w dokładnej ocenie twojego przypadku.
- Zapoznaj się z warunkami udzielania wsparcia.
Pamiętaj, że poziomy wsparcia określane są punktowo, a świadczenie wypłacane w kolejnych latach:
- Od 90 do 100 punktów — pierwszy i drugi poziom, wprowadzane od 2024.
- Od 80 do 90 punktów — trzeci i czwarty poziom, planowane od 2025.
- Od 70 do 80 punktów — czwarty i piąty poziom, przewidywane od 2026.
Twoje aplikowanie o świadczenie wspierające do ZUS powinno być zgodne z powyższymi terminami wdrażania wsparcia w zależności od określonego poziomu Twoich potrzeb.
Ten system jest częścią szerszej reformy mającej na celu ujednolicenie standardów orzekania o niepełnosprawności w Polsce, co powinno przyczynić się do większej przejrzystości i efektywności w udzielaniu pomocy.
Wysokość wsparcia finansowego dla osób z niepełnosprawnościami
Kwota wsparcia finansowego zależna jest od indywidualnych potrzeb wsparcia i zaklasyfikowania do odpowiedniej grupy według punktacji przyznanej przez Wojewódzki Zespół Orzekający.
Przegląd kwot wsparcia względem przyznanych punktów:
- Ponad 95 punktów: świadczenie wynosi 220% renty socjalnej,
- Od 90 do 94 punktów: świadczenie wynosi 180% renty socjalnej,
- Od 85 do 89 punktów: świadczenie wynosi 120% renty socjalnej,
- Od 80 do 84 punktów: świadczenie wynosi 80% renty socjalnej,
- Od 75 do 79 punktów: świadczenie wynosi 60% renty socjalnej,
- Od 70 do 74 punktów: świadczenie wynosi 40% renty socjalnej.
Nowe świadczenie dla osób niepełnosprawnych. Kluczowe elementy ustawy o świadczeniu wspierającym
Nowe regulacje prawne wprowadzają świadczenie finansowe mające na celu wsparcie dorosłych osób z niepełnosprawnościami. Oto najistotniejsze informacje dotyczące tego wsparcia:
- Adresaci
Świadczenie przeznaczone jest dla dorosłych osób z niepełnosprawnością wymagających wsparcia - Warunki przyznania
— Możliwość otrzymania świadczenia niezależnie od innych form wsparcia finansowego, które już pobierasz.
— Określenie wysokości wsparcia zależne jest od indywidualnie ocenianego poziomu potrzeb oraz renty socjalnej ustalonej w danym roku. - Procedura oceny
Ocena potrzeby wsparcia odbywa się na podstawie wywiadu, obserwacji oraz z wykorzystaniem narzędzi oceny. - Ochrona świadczenia
Świadczenie to jest wolne od potrąceń komorniczych oraz zwolnione z podatku dochodowego. - Dochód
Należy pamiętać, że kwota świadczenia wchodzi w skład kalkulacji dochodu dla innych form pomocy publicznej. - Prawo do świadczenia
Prawo do otrzymywania pieniędzy uzyskasz po dostarczeniu decyzji o poziomie potrzeby wsparcia, wydanej przez odpowiednie władze. - Składanie wniosków
Wniosek o świadczenie składasz do ZUS wyłącznie elektronicznie nie wcześniej niż w miesiącu uzyskania orzeczenia o potrzebie wsparcia.
Przy składaniu wniosku w ciągu 3 miesięcy po ukończeniu 18. roku życia, możesz uzyskać prawo do świadczenia od miesiąca osiągnięcia pełnoletności. - Okres obowiązywania orzeczenia
Orzeczenie o poziomie potrzeby wsparcia jest ważne na okres nieprzekraczający 7 lat. - Proces odwoławczy
Masz prawo odwołać się od decyzji o przyznaniu świadczenia do wyższej instancji, aż po drogę sądową. - Uprawnienia
Świadczenie przysługuje zarówno obywatelom Polski, jak i cudzoziemcom legalnie przebywającym w kraju. - Odpowiedzialność za nadużycia
W przypadku nienależnie pobranych świadczeń obowiązkowy będzie zwrot środków wraz z odsetkami.
Świadczenie wspierające vs świadczenie pielęgnacyjne
Od 2024 roku, dorośli z niepełnosprawnościami oraz ich opiekunowie mogą wybierać między świadczeniem wspierającym a dotychczasowym świadczeniem pielęgnacyjnym. Decyzja o pozostaniu przy starym modelu pozwala opiekunowi zachować dotychczasowe prawo do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego, aczkolwiek bez możliwości zarobkowania.
Od roku 2024 zmienia się prawo. W sytuacji, gdy osoba niepełnosprawna osiągnie pełnoletność, świadczenie wspierające staje się dostępne bezpośrednio dla niej. W tym momencie to nie opiekun, a osoba z niepełnosprawnością staje się beneficjentem.
Zmieniają się także przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia. Niepracujący opiekunowie osób niepełnosprawnych dorosłych otrzymują gwarancję opłacanych składek emerytalno-rentowych oraz zdrowotnych, nawet jeśli nie pobierają już świadczenia pielęgnacyjnego.
Możliwości dla opiekunów od roku 2024, w zależności od wyboru świadczenia
Opiekunowie dzieci niepełnosprawnych (do 18 roku życia):
- Pobierają świadczenie pielęgnacyjne za każde dziecko niepełnosprawne.
- Mogą podejmować pracę zawodową bez ograniczeń.
- Otrzymują świadczenia nawet po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Opiekunowie dorosłych osób niepełnosprawnych:
- Mogą kontynuować pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego (bez możliwości dodatkowego zarobkowania).
- Lub zdecydować się na przejście osoby niepełnosprawnej na nowy system świadczenia wspierającego.
Zmiany te mają na celu równomierniejszy dostęp do wsparcia oraz zapewnienie odpowiedniej opieki i asysty dla każdej osoby z niepełnosprawnością.
Nowa koncepcja systemu świadczeń kładzie nacisk na:
- Dokonanie precyzyjnej oceny potrzeb osoby niepełnosprawnej.
- Udostępnienie świadczenia wspierającego, które jest przeznaczone bezpośrednio dla niepełnosprawnych.
- Zapewnienie asystencji w codziennym funkcjonowaniu osób z niepełnosprawnością.
Założenia te wynikają z potrzeby zniwelowania różnic w dostępie do pomocy, które były dotąd widoczne między opiekunami osób niepełnosprawnych różnego wieku.
Świadczenie wspierające i program „Asystent osobisty”
Minister zapowiedziała zmiany w programie wsparcia dla osób niepełnosprawnych. Program ten ma być elementem szerszym ustawy, co oznaczałoby jego stałą obecność, bez konieczności corocznego odnawiania. Ewoluować ma też forma wsparcia. Możliwe będzie przekształcenie świadczeń wspierających w więcej godzin pracy asystenta.
Informacja telefoniczna dotycząca pomocy dla osób z niepełnosprawnością
Jeżeli potrzebujesz szczegółowych wyjaśnień lub wsparcia w zakresie świadczenia wspierającego dla osób z niepełnosprawnością, masz możliwość skorzystania z infolinii uruchomionej przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. W dni powszednie od godziny 8:00 do 17:00 pod numerem 22 245 61 00 otrzymasz niezbędne informacje i pomoc w procesie aplikacyjnym.
Pod tym numerem telefonicznym uzyskasz odpowiedzi na pytania dotyczące świadczenia oraz wsparcie w wypełnieniu niezbędnych formalności.
Wykorzystaj tę możliwość, aby rozwiać swoje wątpliwości i uzyskać klarowne wytyczne, które ułatwią Ci przejście przez formalności związane z nowym świadczeniem, będącym ważnym elementem wsparcia Ministerstwa.
Przeczytaj u nas jeszcze:
- Czy można zwolnić pracownika na L4?
- Zabrano mi świadczenie pielęgnacyjne…
- Ile zarabia osoba z orzeczeniem?
- Na jakie choroby można dostać orzeczenie?
- Opiekun osoby niepełnosprawnej
- Ulga rehabilitacyjna dla niepełnosprawnych
- Świadczenie rehabilitacyjne
Podsumowanie o świadczeniu wspierającym
Od 1 stycznia 2024 roku istnieje możliwość uzyskania nowego typu pomocy finansowej dla osób z niepełnosprawnościami. To wsparcie ma na celu ułatwienie życia tym osobom poprzez lepsze zaspokojenie ich potrzeb. Zobaczmy, jakie warunki należy spełnić, aby móc korzystać z tego wsparcia.
- Kryteria kwalifikacji do świadczenia
Aby kwalifikować się do otrzymania świadczenia, osoba z niepełnosprawnością musi być pełnoletnia i uzyskać co najmniej 70 punktów w nowej ocenie stopnia niepełnosprawności. Obejmuje to osoby wymagające wsparcia innych w codziennym funkcjonowaniu. - Wysokość świadczenia
Świadczenie wyniesie od 40% do 220% kwoty renty socjalnej. Dokładna kwota zależeć będzie od stopnia, w jakim konkretna osoba z niepełnosprawnością potrzebuje pomocy. - Procedura aplikacyjna
Aby ubiegać się o świadczenie wspierające, ważne jest złożenie stosownego wniosku po uzyskaniu przez Wojewódzkie Zespoły Orzecznicze oceny stopnia potrzeby wsparcia. Można to uczynić po wejściu ustawy w życie, czyli nie wcześniej niż w pierwszym miesiącu 2024 roku. - Zmiany dla opiekunów
Opiekunowie osób niepełnosprawnych do tej pory otrzymujący świadczenie pielęgnacyjne nie będą mieli do niego prawa, jeśli osoba niepełnosprawna zdecyduje się na nowe świadczenie wspierające. Istnieje jednak opcja, by w razie rezygnacji osoby z niepełnosprawności opiekun mógł kontynuować otrzymywanie świadczenia w dotychczasowej formie. - Proces oceny potrzeb
Ocenę niezbędnego wsparcia potrzebnego do zachowania lub uzyskania większej samodzielności będzie przeprowadzał Wojewódzki Zespół Orzeczniczy. Skupi się on na fizycznych, intelektualnych, psychicznych i sensorycznych aspektach niepełnosprawności wnioskodawcy. - Waloryzacja świadczenia
Planuje się, aby świadczenie wspierające było waloryzowane co roku, co będzie miało na celu zachowanie jego wartości wobec rosnących kosztów życia. - Przejście na nowy system
Osoby uzyskujące pełnoletność w roku 2024 wejdą wyłącznie w obręb nowego systemu wsparcia, co oznacza wyłącznie możliwość korzystania ze świadczenia wspierającego.
Pamiętaj, że świadczenie wspierające jest zdecydowanym krokiem naprzód w systemie wsparcia osób z niepełnosprawnościami, kładąc większy nacisk na ich samodzielność i wysłuchanie ich potrzeb. Zmiany te mają podnieść jakość życia osób z niepełnosprawnościami, dając im większą kontrolę nad środkami oferowanymi na wsparcie.
